၁။ နောက်ခံသမိုင်းနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံ
ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (ICNCC) သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၁၃) ရက်နေ့တွင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ခံလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) နှင့် ချင်းပြည်နယ် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) တို့က စတင် တည်ထောင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ထို့နောက် ကောင်စီကို CDM၊ CSO ၊ လူငယ်နှင့်အမျိုးသမီးများ ကဲ့သို့သော တခြားအဖွဲ့အစည်းများလည်းပါဝင်လာ ခဲ့သည်။
ICNCC ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ချင်းအစိုးရဖွဲ့ရန်နှင့် တော်လှန်ရေးကာလတွင် ချင်းအမျိုးသားနိုင်ငံရေးကို ဦးဆောင်ရန်ဖြစ်သည်။
ICNCC သည် နွေဦးတော်လှန်ရေးအတွက် အဓိက လမ်းညွှန်စာတမ်းအဖြစ် ဆောင်ရွက်ပေးသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ်စာတမ်း (FDC) ၏ မူကြမ်းရေးဆွဲသူများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။
FDC အပိုင်း (၂)၊ အခန်း (၈)၊ ပုဒ်မ (၅၂) အရ ICNCC သည် ချင်းပြည်နယ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများကို တည်ဆောက်ရန် အခွင့်အာဏာရှိသော ချင်းပြည်နယ်၏ တစ်ဦးတည်းသော တရားဝင်အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။
ထို့အပြင် ICNCC သည် တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေး အစိုးရ (NUG) နှင့် အမျိုးသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ (NUCC) တို့ကို ထူထောင်ရာတွင် အရေးပါ အရာရောက်ပါသည်။
NUG နှင့် NUCC ၏တည်ထောင်သူအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအနေဖြင့် ICNCC သည် ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးအား ဝန်ကြီးတစ်ဦးအဖြစ် နှင့် အခြားတစ်ဦးအား NUG တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ICNCC သည် NUCC သို့ အဖွဲ့ဝင် သုံးဦးနှင့် အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးကို အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အလုပ်အဖွဲ့ (TCWG) သို့ စေလွှတ်ခဲ့သည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် CNF သည် ICNCC မှ ထွက်ခွာခဲ့သည်။ မြေပြင်ရှိ ချင်းလူမျိုးများ ထံမှ အချက်အလက်များကို လပေါင်းများစွာ စုဆောင်းပြီးနောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင်
ICNCC သည် ကောင်စီသို့ နောက်ထပ်အဖွဲ့ဝင်အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ ဖြစ်သည့် မြို့နယ်နှင့် လူမျိုးစုနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်မှုအဖွဲ့များနှင့် ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များကို ပေါင်းထည့်ကာ ပထမဆုံး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင်ခဲ့သည်။ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁၃ ရက်၊ ၂၀၂၄ တွင်နောက်ဆုံးပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်ငန်းစဉ်ပြီးဆုံးခဲ့ပြီး ICNCC တွင်အဖွဲ့ဝင်ခုနစ်ဖွဲ့ရှိသည်။
၁။ ချင်းပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ (၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ)၊
၂။ မြို့နယ်နှင့် လူမျိုးစုနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်မှုအဖွဲ့များ
၃။ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များ (ချင်းညီနောင်များအဖွဲ့)၊
၄။ Chin Civil Disobedience Movement (CDM) အဖွဲ့ဝင်များ
၅။ လူငယ်၊ အမျိုးသမီးနှင့် သပိတ်အဖွဲ့များ
၆။ နိုင်ငံရေးပါတီများ၊
၇။ Chin Stakeholders (ချင်းပြည်နယ်ပြင်ပ)၊
ဤဖွဲ့စည်းပုံအသစ်သည် ချင်းလူမျိုးများ၏ အကြံပြုချက်များနှင့် အကြံပြုချက်များအပေါ် အခြေခံ၍ ICNCC အား ချင်းသမိုင်းတွင် ပါဝင်နိုင်ဆုံးသော နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်လာစေသည်။
၂။ ရုံးချုပ်နှင့်ရုံးများ
ICNCC ဌာနချုပ်သည် ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း ဖလမ်းမြို့နယ်တွင် တည်ရှိသည်။
မတူပီမြို့နယ်တွင်လည်း ICNCC ရုံးခွဲတစ်ခုရှိပြီး မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ အိုင်ဇောလ်တွင် ဆက်သွယ်ရေးရုံးတစ်ခုလည်းရှိ သည်။
၃။ ကောင်စီရှိ တာဝန်များနှင့် အခန်းကဏ္ဍများ
ICNCC ကို လက်ရှိတွင် ဥက္ကဋ္ဌ သုံးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူး နှစ်ဦးတို့က ဦးဆောင်လျက်ရှိပြီး ICNCC ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး စတင်ချိန်မှစ၍ ၎င်းတို့၏ အခန်းကဏ္ဍများသည် ချင်းပြည်နယ်အသစ်ပဋိညာဉ်စာချုပ်ကို အတည်ပြုပြီးအထိ ဆက်လက်တည်ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။
ပါ၀င်သောခေါင်းဆောင်များ-
၁။ ဒေါက်တာ Kenton Linn (ဥက္ကဋ္ဌ)၊
၂။ Salai Lian Luai (ဥက္ကဋ္ဌ)၊
၃။ ဦးနေလင်းအောင်(ဥက္ကဋ္ဌ)၊
၄။ Mai Judith Siang (အတွင်းရေးမှူး)၊
၅။ Pu Thang Tuan Pau (အတွင်းရေးမှူး)
၆။ ကော်မတီများနှင့် လှုပ်ရှားမှုများ
(က) ကာကွယ်ရေးကော်မတီ- ၂၀၂၃ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၇ရက်နေ့တွင် ICNCC သည် ကောင်စီဝင်အဖြစ် ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ကို သီးခြားဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်၊ ၂၀၂၃ တွင် ချင်းပူးတွဲကာကွယ်ရေး ကော်မတီ (CJDC)ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ချင်းညီအကိုများအဖွဲ့ဟုလည်း လူသိများသော ခြောက်မြို့နယ်မဟာမိတ်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များ ပါ၀င်သည့် ICNCC ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များမှ ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ မဟာမိတ်တပ်များနှင့်အတူ CB သည် အောက်ပါအောင်မြင်မှုများကို ပြီးမြောက်အောင်မြင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၂၄ခုနှစ် မေလ ၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းညီနောင်များအဖွဲ့ (CB) မှ ကန်ပက်လက်မြို့နယ်တွင် ကြဥ်ဒွဲမြို့ကို အောင်မြင်စွာ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် CB မှ တီးတိန်မြို့နယ်ရှိ SAC စခန်းနှစ်ခုကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။
-၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၇ရက်နေ့တွင် CB နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်တို့သည် မတူပီမြို့နယ်ကို SACလက်မှ အောင်မြင်စွာ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။
CB ၏ ရည်မှန်းချက်မှာ ချင်းပြည်နယ်တစ်ခုလုံးကို SAC စစ်တပ်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် လွတ်မြောက်ရန်ဖြစ်သည်။
(ခ) ချင်းပြည်နယ်ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့ (CSPPF)- ချင်းပြည်နယ်ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့ (CSPPF) ဖွဲ့စည်းခြင်းကို ICNCC မှ အသိအမှတ်ပြု အတည်ပြုခဲ့ပြီး ချင်းပြည်နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့၏ မူဝါဒကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ICNCC သည် ချင်းပြည်နယ် ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့ထံ ရန်ပုံငွေအတွက် NUG Bond ရောင်းချရန် ခွင့်ပြုချက် ပေးထားသည်။ အကျိုးအမြတ်ရန်ပုံငွေကို ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍမှ အသုံးချနိုင်သည်။
(ဂ) ပညာရေးကော်မတီ- ချင်းပြည်နယ်မှ ဆရာများ၊ ပါမောက္ခများနှင့် ပညာရှင်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွင် ဤကော်မတီသည် အခြေခံ၊ အဆင့်မြင့်နှင့် သက်မွေးဝမ်းကျောင်းပညာရေးကဏ္ဍများ အကျုံးဝင်သော ပညာရေးမူဝါဒကို ရေးဆွဲနေသည်။ ICNCC သည် ချင်းပြည်နယ်ရှိ အခြေခံပညာရေးလုပ်ငန်းများအတွက် သီးခြားပညာရေးဘုတ်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ချင်းပြည်နယ်ပညာရေးဘုတ်အဖွဲ့နှင့်လည်း အနီးကပ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ လက်ရှိတွင် ကျောင်းသား ၇၀,၀၀၀ ကျော်သည် ချင်းပြည်နယ် လွတ်မြောက်နယ်မြေများတွင် အခြေခံ ပညာသင်ကြားလျက်ရှိသည်။
(ဃ) လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာကော်မတီ
2023 ခုနှစ် မေလတွင် ဆိုင်ကလုန်း မိုခါကို တုံ့ပြန်ရန် စတင်ခဲ့သော အရေးပေါ်အဖွဲ့မှ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဤလူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုကော်မတီသည် NGO များ၊ NUG ၊ Institute of Chin Affairs (ICA) နှင့် ချင်းပြည်တွင်းရွှေ့ပြောင်းဒုက္ခသည်များအတွက် ရန်ပုံငွေနှင့် ထောက်ပံ့မှုများရရှိရန် ချင်းပြည်နယ်မှ IDP များနှင့် ဒုက္ခသည်များအတွက် ထောက်ပံ့ကူညီမှုများ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။
(င) ကျန်းမာရေးကော်မတီ- ချင်းပြည်နယ်ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (CHO) မှ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသော တီဘီ၊ ငှက်ဖျားနှင့် HIV လျှော့ချရေးစီမံချက်အတွက် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန (NUG) နှင့် နိုင်ငံတကာ INGO အဖွဲ့တို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည့် ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်ကျန်းမာရေးဌာနများကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။
(စ) CDM မူဝါဒ- ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အသီးသီးမှ ၂၀၂၁ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသော CDM ဝန်ထမ်းများ ပါဝင်သော ICNCC CDM အဖွဲ့မှ ဦးဆောင်ပါသည်။ မူဝါဒကို ICNCC မှ ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး အတည်ပြုခဲ့ပါသည်။ ဤ CDM မူဝါဒသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တိုင်းရင်းသားများအကြား ပထမဆုံးသော CDM မူဝါဒဖြစ်သည်။
(ဆ) ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေးကော်မတီ- ချင်းလူမျိုးတို့၏ တက်ကြွစွာပါဝင်ကူညီမှုဖြင့်၊ ICNCC တွင် တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းများအတွက် ရန်ပုံငွေရှာဖွေရန် ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေးကော်မတီတစ်ခုရှိသည်။ ဒီကော်မတီသည် သောကြာနေ့ နံနက်တိုင်း အွန်လိုင်း ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေး အစီအစဉ်ကို ထုတ်လွှင့်လျက်ရှိသည်။ ICNCC ၏ Facebook စာမျက်နှာများ၊ Chin Liberation Fund နှင့် အခြားသော မီဒီယာစာမျက်နှာများစွာတွင်တော်လှန်ရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ထင်ရှားကျော်ကြားသူများနှင့် အနုပညာရှင်များစွာတို့သည် ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေးလှုပ်ရှားမှုများတွင် အားကောင်းစွာ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။
(ဇ) ငွေရေးကြေးရေးကော်မတီ- ဤကော်မတီသည် ICNCC ဘဏ္ဍာရေးကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းအပြင် ICNCC ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေးကော်မတီတို့နှင့် အနီးကပ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကာ စီမံခန့်ခွဲလျက်ရှိသည်။ ICNCC သည် ရန်ပုံငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်အတွက်၊ ရန်ပုံငွေ၏ ၂၀ရာခိုင်နှုန်း ကို ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသောကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များ၏ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာစရိတ်များနှင့် ရန်ပုံငွေ၏ ၁၀ရာခိုင်နှုန်းကို အထွေထွေရုံးသုံးအတွက် ခွဲဝေပေးထားသည်။
(ဈ) ချင်းပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေး ကော်မတီ-ကော်မတီသည် ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးအရာရှိတိုင်းနှင့် ဖွဲစည်းထားသည်။ ဤကော်မတီသည် ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အဆင့်၊ မျိုးနွယ်စုအဆင့်နှင့် ကျေးရွာအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းများကို အားကောင်းလာစေရန်အတွက် အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒများ ရေးဆွဲလျက်ရှိသည်။
(ည) စည်းရုံးရေးနှင့် ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးကော်မတီ- မြန်မာနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများနှင့် ချင်းပြည်နယ်တွင်းရှိ အခြားနိုင်ငံရေး အင်အားစုများ၊ မဟာမိတ်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရန် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဤအဖွဲ့သည် ၎င်း၏ လုပ်ဆောင်ချက်များအတွက် မူဝါဒကိုလည်း ရေးဆွဲနေပါသည်။
(ဋ) ICNCC ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကော်မတီ- ဤကော်မတီကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ICNCC ၏ ဘက်စုံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ချင်းပြည်နယ်၏ ပြန်လည်ပြင်ဆင်ရေးစင်းလုံးငှားကိုလည်း ဦးဆောင်နေပါသည်။ဤကော်မတီ၏ ကြိုးပမ်းမှုများဖြင့် ၂၀၂၄ခုနှစ်အစတွင် ICNCC ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းအတည်ပြုခဲ့ပါသည်။